वर्षौंदेखि विवाद रहेको अयोध्यामा आज भगवान रामको प्राणप्रतिष्ठा, नेपालमा पनि सार्वजनिक विदा
वर्षोदेखि मन्दिर र मस्जिदको नाममा विवादित रहेको अयोधामा अन्ततः राम मन्दिरको निमार्ण गरिएको छ । २२ जनवरी अर्थात् आज सोमवार भारतको इतिहासको पानामा नयाँ आयाम थपिने छ ।
वर्षौंको संघर्ष र बलिदानपछि अयोध्यामा भगवान रामको प्रतीमाको प्राणप्रतिष्ठा हुन लागेको हो । अहिले अयोध्या र उत्तर प्रदेशमात्रै होइन, पूरै भारत राममय बनेको छ भने यसको असर नेपाल सहित बिभिन्न देशमा पनि देखिएका छन् ।
नेपालको तराई क्षेत्रका कयौ पालिकाले आज सार्वजनिक विदा नै दिएका छन् । मुस्लिम र हिन्दु दुवै धर्मको दाबीका कारण अयोध्या वर्षौ.देखि विवादित रहँदै आएको थियो ।
यस्तो छ, १५२८ देखि २०२४ सम्मको घटनाक्रम :
१५२८ : राम जन्म स्थान भनिएको स्थानमा मुगोल सम्राट बाबरद्वारा मस्जिदको निर्माण (बबरी मस्जिद) ।
१८५५ : हिन्दु-मुस्लिम दङ्गा (मस्जिद अगाडि घेरा लगाईयो) ।
१८५६/५७ : हनुमानगढी र बाबरी मस्जिद अगाडी हिन्दु-मुस्लिम दङ्गा ।
१८५९ : हिन्दु-मुस्लिमका लागि बिचमा तारबार लगाईयो ।
१८८५ : महन्थ रघुवरदासद्वारा मुद्दा दायर, मन्दिर बनाउन अनुमती माग ।
१९३४ : सम्प्रदायिक हिंसा र मस्जिद तोडफोड, तत्कालीन सरकारद्वारा हिन्दुमाथी जरिवाना तोक्यो ।
१९४९ : मस्जिदमा भगवान रामको मुर्ती फेला पारेको भनियो, उक्त विवादित क्षेत्रमा तला लगाईयो । केके नैयरद्वारा आन्दोलनको नेतृत्व, नेयर जनसंघ द्वारा लोकसभा सांसद बन्न सफल ।
१९८४ : ताला खोल्न आन्दोलन, बिजेपी नेता लालकृष्ण आडवानीद्वारा बिहारको सितामढीबाट अयोध्यासम्म रथ यात्रा ।
१९८६ : जिल्ला प्रशासनद्वारा हिन्दुका लागि ताला खोल्यो ।
मुस्लमानद्वारा बाबरी मस्जिद बचाउ अभियान सुरु ।
१९८९ : विश्व हिन्दु परिसदद्वारा राम मन्दिर निर्माणका लागि शिलान्यास ।
१९९० : हिन्दुहरुद्वारा मस्जिद तोडफोड प्रयास, तत्कालीन प्रधानमन्त्री चन्द्रशेखर द्वारा वार्ता प्रयास तर असफल । मन्दिर बनाउन दवाबस्वरुप लालकृष्ण आडवाणीद्वारा सोमनाथदेखि अयोध्यासम्म रथ यात्रा ।
१९९२ : विश्व हिन्दु परिषद, शिवसेना र बिजेपी कार्यकर्ताद्वारा मस्जिद ध्वस्त । हिन्दु-मुस्लिम सम्प्रदायिक दङ्गा भड्कियो ।
१९९३ : नर्सिंहा राउ सरकारद्वारा अध्यादेश जारी । ६८ एकड जग्गा अधिग्रहण गरियो ।
२००२ : BJP द्वारा घोषणापत्रमा राम मन्दिरको मुद्दा समावेश अस्विकार । विश्व हिन्दु परिषदद्वारा मन्दिर निर्माण घोषणा ।
२०२० : सर्वोच्च अदालतद्वारा अधिग्रहण गरिएको जग्गामा मन्दिर बनाउन रोक लगाईयो ।
२००३ : इलाहवाद हाईकोटको आदेशमा पुरातात्त्विक विभागद्वारा उत्खनन कार्य गरियो । मन्दिर अवशेष फेला ।
२००४ : तत्कालीन गृहमन्त्री लालकृषण आडवाणीद्वारा अस्थायी मन्दिरमा पुजाअर्चना गर्दै मन्दिर निर्माण घोषणा ।
२००६ : काङ्ग्रेस सरकारद्वारा मस्जिद बिधोंश मामिलामा बिजेपी, बजरङ्ग दलविरोध आरोपपत्र दायर । लिब्रहान आयोगमा लिखित बयान जारी ।
२००९ : लिब्रहान आयोगको प्रतिवेदन संसदमा पेश, नरसिंहा राउलाई क्किन चिट, अटलबिहारी बाजपेयलाई दोशी करार ।
२०१० : इलाहवाद उच्छ अदालतद्वारा अधिग्रहण जग्गालाई तीन भागमा बाडियो ।
२०१९ : सर्वोच्च अदालतद्वारा सबै जग्गा राम मन्दिर बनाउन दिन आदेश । २५ किलोमीटर अलग क्षेत्रमा मस्जिद बनाउन थप आदेश ।
२०२० : प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीद्वारा राम मन्दिरको भूमीपुजन । मन्दिर निर्माणका लागि शिलान्यास ।
२०२४ : प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीद्वारा भब्य राम मन्दिरको उदघाटन ।।
