स्रोतको चरम दबावमा सरकार, बजेटको आकार धेरै ठूलो नहुने
स्रोत कमजोर बन्दा आगामी आर्थिक वर्षको बजेटको आकारमा गत वर्षको भन्दा धेरै वृद्धि नहुने भएको छ।
लकडाउनअगाडिको अवस्थालाई मध्यनजर गर्दै योजना आयोगले अधिकतम १७ खर्ब ५० अर्बसम्मको बजेट ल्याउन सुझाएको थियो। तर, लकडाउनपछि आर्थिक स्रोत खुम्चिँदै जाँदा यस वर्षको बजेटले आयोगको अधिकतम सिलिङ नछुने भएको छ।
गत वर्ष १५ खर्ब ३२ अर्बको बजेट आएको थियो। यसपटक त्यसमा थोरै मात्रै वृद्धि हुने भएको छ। जसअनुसार आगामी वर्षको बजेट १६ अर्ब हाराहारीको आउने देखिएको छ।
कोरोना महामारीका कारण एकातर्फ आन्तरिक स्रोत कमजोर भइरहेको भने अर्कोतर्फ वैदेशिक अनुदान र ऋणको अवस्था समेत कमजोर रहने आकलन गरिएको छ। त्यसमाथि राहत बढाउनुपर्ने र करको दर बढाउन नसकिने स्थितिका कारण बजेटको आकार बढ्न नसकेको स्रोतले बतायो।
बजेटको स्रोतमध्ये राजश्व, वैदेशिक अनुदान, वैदेशिक ऋण र अपुग हुने रकम आन्तरिक ऋण हुने छन्। यी स्रोतमध्ये गत वर्षकै हाराहारीमा लक्ष्य कायम गरिने छ। आन्तरिक ऋणलाई भने अर्थमन्त्री युवराज खतिवडाले बढाएका छन्।
चालू आर्थिक वर्षका लागि ल्याइएको बजेटमा १ खर्ब ९५ अर्बको आन्तरिक ऋणको लक्ष्य कायम गरिएको थियो।
त्यस्तै गैरकर मार्फतको राजश्वलाई पनि आगामी वर्षको बजेटले बढाउने भएको छ। आर्थिक कानुनी विषयलाई कडाइ गरी दण्ड जरिवाना मार्फत सरकारको राजश्व कोषमा दाखिला हुने रकमको बढाइने छ। त्यस्तै अर्थमन्त्रालय मातहत बाहेकका निकायहरुले उठाउने दस्तुरलाई पनि गैरकर भनिन्छ। यसको दायरा र दरमा समेत वृद्धि गरिनेछ।
