म्याग्दीको तोरीपानीमा व्यावसायिक सतुवा खेतीबाट मनग्य आम्दानी गर्दै कृषक
गण्डकी प्रदेश स्थित हिमाली जिल्ला म्याग्दीको तोरीपानीमा व्यावसायिकरूपमा सतुवा खेती शुरु गरिएको छ । २ वर्षअघि इलामबाट बीउ ल्याएर परीक्षणको रुपमा गरिएको सतुवा खेती सफल भएपछि बेनी नगरपालिका–९ तोरीपानीका सागर बानियाँले व्यावसायिकरूपमा नै सतुवा खेती शुरु गरेका हुन् ।
गतवर्ष सतुवाका ३० हजार बिरुवा बिक्री गरेर ६ लाख आम्दानी गरेका बानियाँले यस वर्ष तीन टनेलमा डेढ लाख बिरुवा हुर्काएका छन् । ती बिरुवा बिक्रीबाट रु ३५ लाख आम्दानी हुने बानियाँले बताए ।
टिमुरलगायतका विभिन्न किसिमका औषधीय गुणले युक्त बहुउपयोगी जडीबुटी खेतीमा लागेका बानियाँले २ वर्षअघि इलाम पुगेर १ लाख ११ हजारमा १ केजी सतुवाको बीउ खरिद गरेर ल्याई म्याग्दीमा सतुवा खेतीको शुरुआत गरेका थिए ।
बानियाँ सतुवा खेती गर्ने जिल्लाको पहिलो कृषक हुन् । “टिमुर खेतीसँगै सतुवा खेतीलाई व्यावसायिक रूप दिएको छु, मागअनुसारका बिरुवा पुर्याउन सकेको छैन”, बानियाँले भने।
उनका अनुसार नर्सरीमा उत्पादित डेढ लाख बिरुवामध्ये १ लाख बिरुवाको माग काभ्रे जिल्लाबाट, २० हजार बिरुवा बागलुङ र ३० हजार बिरुवा नेपाल रेडक्रस सोसाइटीले माग गरिसकेका छन् ।
आगामी वर्षदेखि वार्षिक १ करोड सतुवाका बिरुवा बिक्री गर्ने योजना रहेको बानियाँले बताए । समुद्री सतहदेखि एक हजार ५०० मिटरको उचाइ भएको क्षेत्रमा सतुवा खेती गर्न सकिने बताउँदै बानियाँले तोरीपानी सतुवालगायतका जडीबुटी खेतीका लागि उपयुक्त भएको र यो खेतीबाट मनग्य आम्दानी गर्न सकिने बताए ।
बानियाँले पहिलो वर्ष ग्रीनहाउस निर्माण, माटो परीक्षण गरी सतुवाको बीउ ल्याएर लगाएको बताए । उनका अनुसार अहिले सतुवाका बिरुवा खरिद गर्न बाहिरी जिल्लाबाट समेत मानिस आउन थालेपछि नर्सरीमा भीड लाग्न थालेको छ ।
बानियाँले समूहमा आउनेलाई प्रतिबिरुवा रु ३५ र व्यक्तिगतरूपमा आउनेलाई प्रतिबिरुवा रु ५० मा बिक्री गर्दै आउनुभएको छ । बानियाँ सतुवा खेती गर्ने म्याग्दीको एक मात्र किसान हुन।
