Logo
३ मंसिर २०८१, सोमबार
(December 30, 2018)

‘सामाजिक उत्तरदायित्वका लागि पत्रकारिता’

इमरान खानको सरकार आएलगतै पाकिस्तानमा प्रेसमाथि झन् डरलाग्दो अंकूश

प्रेस स्वतन्त्रताको वकालत गर्दा सैन्य तानाशाहद्धारा नियन्त्रणमा लिइएका, यातना दिइएका तथा कैद गरिएका पत्रकारहरुले पाकिस्तानमा फेरी प्रेस स्वतन्त्रतामा कटौती शुरु गरिएको महसुुस गर्न थालेका छन् । सुरक्षा तन्त्रको अगुवाई भईरहेको उक्त कार्य आवरणमा पहिलेभन्दा कम नियन्त्रणकारी देखिएपनि झन् डरलाग्दो रहेको उनीहरुको भनाई छ । पत्रकार तथा प्रेस स्वतन्त्रताको पक्षमा वकालत गरिरहेका अधिकारकर्मीहरुले सेना तथा आईएसआईलगायतका खुफिया तन्त्रहरुले सञ्चार गृहहरुलाई सन्वेदनशील समाचारहरु दबाउन दबाव दिने गरेको बताउछन् ।

यसैबीचमा नवनिवार्चित सरकारले निजी छापा तथा टेलिभिजन च्यानलहरुलाई विज्ञापन दिनका लागि ठुलो राशीको बजेट छुट्याएको छ । प्रत्यक्ष सैन्य शासन र त्यसपछिका पनि शासनहरु देखेका पाकिस्तानका एक अग्रज पत्रकार गाजी सलाउद्दीनले प्रेसमाथि अहिलेको अंकुश पहिलेभन्दा पनि खतरनाक रहेको बताउछन् । अहिले के छाप्दा उनीहरुको टाउको दुखाई बन्छ भने हामिलाई थाहा नै हुँदैन, गाजी बताउछन् की त्यहीभएर धेरैजसो कुरामा उहाँहरुले आफैमाथि अंकुश लगाउनुहुन्छ जुन की पहिलेभन्दा पनि खराब स्थिती हो ।

आफिस्तानको सिमा नजीक भईरहेको जनजाति समुदायको आन्दोलन विरुद्धको सैन्य दमनबारे समाचार छाप्दा अमेरिकी सहायतामा चलिरेहेको उर्दु भाषाको एक वेबसाइट भ्वाइस अफ अमेरिकालाई बन्द गरियो । रेडियो फ्री यूरोप र रेडियो लिबर्टीसँग सम्बद्ध मशाल रेडियोलाई पनि बन्द गरियो । सन् २००८ को मुम्बई आक्रमणमा आतंकवादीहरुलाई पाकिस्तानी सेनाले सहयोग गरेको भन्दै भुतपुर्व प्रधानमन्त्री नवाज सरीफ दिएको अन्र्तवार्ता छापेकाले पत्रकार सिरिल अलमिदामाथि देशद्रोहको आरोप लगाइयो ।

पाकिस्तानी अधिकारीहरुले ट्वीटर र फेसबुकलाई पनि हजारौं अकाउण्टहरु बन्द गर्न अनुरोध पठाएको छ । पाकिस्तानी सुरक्षातन्त्रमाथि आलोचनात्मक विचार राख्ने एक स्तम्भकार एवम् पत्रकार ताहा सिद्दिकीको आईएसआईद्धारा हत्या गर्ने प्रयास भएपछि उनी देश छाडी फ्रान्स बस्न बाध्य भए । त्यस्को ७२ घण्टाभित्रै ट्वीटरले उनको पोष्टहरुले पाकिस्तानी कानुनको उल्लंधन गरेको भन्दै उनको ह्याण्डल बन्द गरे । सेना तथा सुरक्षा तन्त्रहरुले लोकतान्त्रिक प्रक्रियाले निवार्चित सरकारमाथि नियन्त्रण गर्न खोजेको प्रयासहरुका बारेमा समाचार लेख्दा पत्रकार मतिउल्लाहमाथि राज्यविरोधीको लेबल लगाइयो ।

प्रेस स्वतन्त्रताका अभिन्यताहरुले प्रेस तथा अनलाईन मिडीयामाथि नियन्त्रण गर्न बनाइएको नयाँ कानुनले सरकारी निकायलाई मिडीया नियन्त्रण गर्ने थप औजारहरु प्रदान गर्ने बताउछन् । तर पाकिस्तानका सञ्चारमन्त्री फबाद चौधरीले भने पाकिस्तानी मिडीया संसारमै सबसे स्वतन्त्र रुपले कार्य गर्न पाइरहेको दाबी गर्छन् । तर पत्रकारहरुले भने प्रेसमाथि हस्तक्षेप झन् झन् बढदै गईरहेको बताउछन् । ईमरान खानको पक्षमा भोट हाल्न सेनाले गरेको गतिबिधीबारे समाचार तथा बिचारहरु दबाउन समेत आईएसआईबाट दबाव आएको पत्रकारहरु बताउछन् ।

सुरक्षातन्त्र खासगरी पाशतुन तहफाज सुरक्षा अभियान जस अन्र्तगत जनजाति ईलाकामा सैन्य कारबाहीहरु भईरहेका छन्, त्यसबारे छापिएका समाचारहरु रोक्न चाहनछन् । अहिले पाकिस्तानमा ८९ बटा निजी टेलिभिजन च्यानलहरुलाई ईजाजत दिइएको छ । पाकिस्तान प्रेस फाउण्डेसनका महमद जिआउद्दीनले धेरै नयाँ मिडीयाहरु १५ बर्षयता ठुला व्यापारीहरुद्धारा खोलिएको बताउछन् । यी नयाँ मिडीयाको लक्ष्य पैसा कमाउनु अथवा जनसेवा गर्नुभन्दा पनि मिडीया क्षेत्रमा आर्थिक पाटोबाट प्रभाव कायम गर्नु रहेको उनी बताउछन् ।

प्रकाशित मिति: Dec 30, 2018

प्रतिक्रिया दिनुहोस्